3 ทศวรรษกับการมีส่วนร่วมของสตรีในตลาดแรงงาน

จากสภาพเศรษฐกิจและสังคมในปัจจุบันที่เปลี่ยนแปลงไป  ทำให้สตรีมีส่วนร่วมในการทำงานมากขึ้น แม้จะยังไม่เท่าเทียมกับชายนักก็ตาม โดยพบว่าสตรีจำนวนมากเข้ามาเป็นมนุษย์เงินเดือนที่มีวิถีทางดำเนินชีวิตแบบใหม่ ไม่ใช่ช้างเท้าหลังที่อยู่บ้านเลี้ยงลูกเช่นในอดีต

ร้อยละของการทำงานเชิงเศรษฐกิจ จำแนกตามเพศ พ.ศ. 2523 - 2543 ที่มา : สำมะโนประชากรและเคหะ พ.ศ. 2523  – 2543 สำนักงานสถิติแห่งชาติ แรงงานสตรีนับว่ามีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการพัฒนาประเทศ ซึ่งข้อมูลจากสำมะโนประชากรและเคหะ พ.ศ. 2523 - 2543 ของสำนักงานสถิติแห่งชาติ  พบว่า ใน 3 ทศวรรษที่ผ่านมา สตรีที่ทำงานในเชิงเศรษฐกิจ  มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นจากร้อยละ 66.8 ในปี 2523 เป็นร้อยละ 71.2 ในปี 2543 แม้จะถือว่าเป็นอัตราที่น้อยกว่าชายที่มีสูงกว่าร้อยละ 80 แต่ก็ยังนับว่าสังคมไทยในปัจจุบันให้โอกาสสตรีในการทำงานมากขึ้นกว่าแต่ก่อน สตรีที่มีงานทำมีอัตราเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องจากร้อยละ 40.2 ในปี 2523 เป็นร้อยละ 47.5 ในปี 2533  แต่ลดลงบ้างเล็กน้อยในปี 2543 เป็นร้อยละ 47.1 ทั้งนี้อาจเป็นผลมาจากภาวะวิกฤตเศรษฐกิจและการเงินของไทยในช่วงปี 2540 ทำให้ภาคธุรกิจส่วนใหญ่ต้องปรับตัว เพื่อความอยู่รอดของธุรกิจ โดยการลดค่าใช้จ่ายในการจ้างงาน ทั้งในรูปของการเลิกจ้าง การลดเวลาการทำงาน มีผลทำให้แรงงานทั้งชายและหญิงต่างก็ได้รับผลกระทบเช่นเดียวกัน ร้อยละของผู้มีงานทำ จำแนกตามเพศ พ.ศ. 2523 - 2543 ที่มา : สำมะโนประชากรและเคหะ พ.ศ. 2523  – 2543 สำนักงานสถิติแห่งชาติ   ร้อยละของสถานภาพการทำงานของสตรี พ.ศ. 2523 - 2543 ที่มา : สำมะโนประชากรและเคหะ พ.ศ. 2523  – 2543 สำนักงานสถิติแห่งชาติ นอกจากนี้ยังพบว่า จากสภาพเศรษฐกิจที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว  ทำให้สตรีเปลี่ยนบทบาทจากที่เคยเป็น แรงงานที่ช่วยทำธุรกิจของครัวเรือนโดยไม่ได้รับค่าจ้าง  เป็นการออกมาหางานทำนอกบ้านและได้รับค่าตอบแทนหรือเงินเดือนเพื่อช่วยเหลือครอบครัว และปรับตัวเพื่อความอยู่รอดของตัวเองและครอบครัวในภาวะวิกฤตทางเศรษฐกิจ ทั้งนี้จะเห็นได้จากสถานภาพการทำงานของแรงงานสตรีในการทำธุรกิจของครัวเรือนโดยไม่ได้รับค่าจ้าง ที่ลดลงอย่างมากจากร้อยละ 68.9 ในปี 2523 เหลือร้อยละ 46.2 ในปี 2543 ขณะที่สถานภาพการทำงานด้านอื่นๆ คือ ประกอบธุรกิจส่วนตัวโดยไม่มีลูกจ้าง  ลูกจ้างทั้งรัฐบาล  และเอกชนมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้น