ประวัติ
ตำแหน่งนายกรัฐมนตรีนั้นมีขึ้นภายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 เรียกว่า "ประธานคณะกรรมการราษฎร" ตามพระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พุทธศักราช 2475[2] และภายหลังพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาประชาธิปกลงพระปรมาภิไธยในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรสยาม พุทธศักราช 2475 เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 ก็เปลี่ยนมาเรียก "นายกรัฐมนตรี"[3]
การดำรงตำแหน่ง
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยบัญญัติไว้ว่า สภาผู้แทนราษฎรจะต้องมีมติเห็นชอบให้ผู้ได้รับการเสนอชื่อ ซึ่งโดยส่วนมากมักจะเป็นตัวแทนหรือหัวหน้าพรรคการเมืองที่มีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่ได้รับเลือกมากที่สุดในสภาผู้แทนราษฎร แม้รัฐธรรมนูญจะมิได้บัญญัติไว้เช่นนั้นก็ตาม และอาจเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรหรือไม่ก็ได้ตามแต่รัฐธรรมนูญที่มีใช้ผลบังคับอยู่ในขณะนั้น เข้าดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี จากนั้น พระมหากษัตริย์ไทยจึงจะมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมแต่งตั้งต่อไป| ตำแหน่ง | รายนาม | พรรคการเมือง | ได้รับเลือกโดยสภาฯ | เริ่มดำรงตำแหน่ง |
|---|---|---|---|---|
| นายกรัฐมนตรี | ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร | พรรคเพื่อไทย | 5 สิงหาคม พ.ศ. 2554 | 5 สิงหาคม พ.ศ. 2554 |
การปฏิบัติหน้าที่
นายกรัฐมนตรีจะมีวาระดำรงตำแหน่งคราละสี่ปี แต่จะอยู่ในตำแหน่งติดต่อกันเกินสองวาระมิได้[1]นายกรัฐมนตรีอาจพ้นจากตำแหน่งเพราะถูกอภิปรายไม่ไว้วางใจ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจำนวนไม่น้อยกว่าหนึ่งในห้าของจำนวนสมาชิกทั้งหมดมีสิทธิเข้าชื่อขอเปิดอภิปรายทั่วไปเพื่อลงมติไม่ไว้วางใจนายกรัฐมนตรี ญัตตินี้ต้องเสนอชื่อผู้สมควรดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคนต่อไปไว้ด้วย เมื่อเสนอญัตติแล้วจะมีการยุบสภาผู้แทนราษฎรมิได้ ทั้งนี้ เพื่อป้องกันไม่ให้นายกรัฐมนตรีหลีกหนีการอภิปราย เว้นแต่จะมีการถอนญัตติหรือการลงมตินั้นไม่ได้เสียงครบ หากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรลงมติไม่ไว้วางใจ นายกรัฐมนตรีต้องพ้นจากตำแหน่ง และมีผลให้คณะรัฐมนตรีสิ้นสุดลงทั้งคณะด้วย[1]
สถานที่ปฏิบัติงานและบ้านพัก
นายกรัฐมนตรีของประเทศไทย จะเข้าปฏิบัติหน้าที่ภายในทำเนียบรัฐบาล ซึ่งเป็นสถานที่ราชการสำคัญที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศไทย ตั้งอยู่ ณ เลขที่ 1 ถนนพิษณุโลก เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร มีเนื้อที่ทั้งสิ้น 27 ไร่ 3 งาน 44 ตารางวา ทั้งนี้ ยกเว้น สมชาย วงศ์สวัสดิ์ นายกรัฐมนตรีคนที่ 26 ซึ่งปฏิบัติงานที่อาคารสำนักงาน และอาคารรับรองพิเศษ ท่าอากาศยานดอนเมือง จากการที่พันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตยยึดทำเนียบรัฐบาลเป็นสถานที่ชุมนุมสำหรับบ้านพักประจำตำแหน่งนายกรัฐมนตรีไทย คือ บ้านพิษณุโลก ซึ่งมีสถาปัตยกรรมที่สวยงาม ออกแบบและสร้างโดย มาริโอ ตามานโญ สถาปนิกประจำราชสำนักสยามชาวอิตาลี มีเนื้อที่ 25 ไร่ 3 งาน
รองนายกรัฐมนตรี
รองนายกรัฐมนตรี เป็นผู้ที่จะปฏิบัติหน้าที่แทนนายกรัฐมนตรี ในเวลาที่นายกรัฐมนตรีมีเหตุทำให้ไม่สามารถปฏิบัติหน้าที่ได้หรือมีหน้าที่อื่นให้ปฏิบัติ เช่น เดินทางไปประชุมที่ต่างประเทศ ลาราชการ พ้นจากตำแหน่ง เป็นต้น| ตำแหน่ง | รายนาม | พรรคการเมือง | เริ่มดำรงตำแหน่ง |
|---|---|---|---|
| รองนายกรัฐมนตรี | ยงยุทธ วิชัยดิษฐ | พรรคเพื่อไทย | 9 สิงหาคม พ.ศ. 2554 |
| รองนายกรัฐมนตรี | เฉลิม อยู่บำรุง | พรรคเพื่อไทย | 9 สิงหาคม พ.ศ. 2554 |
| รองนายกรัฐมนตรี | ยุทธศักดิ์ ศศิประภา | - | 18 มกราคม พ.ศ. 2555 |
| รองนายกรัฐมนตรี | กิตติรัตน์ ณ ระนอง | - | 9 สิงหาคม พ.ศ. 2554 |
| รองนายกรัฐมนตรี | ชุมพล ศิลปอาชา | พรรคชาติไทยพัฒนา | 9 สิงหาคม พ.ศ. 2554 |
อดีตนายกรัฐมนตรี
อดีตนายกรัฐมนตรีที่ยังมีชีวิตอยู่
- ธานินทร์ กรัยวิเชียร
- เปรม ติณสูลานนท์
- อานันท์ ปันยารชุน
- สุจินดา คราประยูร
- ชวน หลีกภัย
- บรรหาร ศิลปอาชา
- ชวลิต ยงใจยุทธ
- ทักษิณ ชินวัตร
- สุรยุทธ์ จุลานนท์
- สมชาย วงศ์สวัสดิ์
- อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น